Nederlandse gemeenten staan voor de uitdaging om technologische vooruitgang te omarmen en te integreren in hun dienstverlening aan burgers en ondernemers. Om deze transitie te ondersteunen, heeft de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) een ambitieus beleid ontwikkeld dat gericht is op het bevorderen van digitalisering binnen lokale overheden.
Het digitaliseringsbeleid van de VNG richt zich op het creëren van een digitale infrastructuur die gemeenten in staat stelt om efficiënter te werken en betere diensten aan te bieden aan hun inwoners. Het doel is om de kloof tussen overheid en burgers en ondernemers te verkleinen. Hierin zien we dat grotere gemeenten, zoals Gemeente Rotterdam en City of Amsterdam, al hele mooie stappen maken.
De drie uitdagingen
Ondanks de vele voordelen die digitalisering met zich meebrengt, staan Nederlandse gemeenten voor aanzienlijke uitdagingen bij het implementeren van digitale oplossingen. Een van de grootste uitdagingen is het waarborgen van de toegankelijkheid en inclusiviteit van digitale diensten voor alle burgers. Niet iedereen beschikt over de nodige digitale vaardigheden of toegang tot internet, waardoor sommige groepen burgers mogelijk worden buitengesloten van digitale dienstverlening, zoals laaggeletterden.
Een andere belangrijke uitdaging voor gemeenten is het creëren van draagvlak voor digitalisering onder zowel medewerkers als burgers. Digitale transformatie vereist vaak veranderingen in werkprocessen en cultuur, wat weerstand kan oproepen bij medewerkers die gewend zijn aan traditionele werkwijzen. Het is daarom cruciaal dat gemeenten investeren in het opleiden en betrekken van medewerkers bij digitale initiatieven, en tegelijkertijd actief communiceren met burgers over de voordelen van digitalisering voor de samenleving als geheel.
Voor kleinere gemeenten is het de uitdaging om stappen te maken op dit gebied door twee factoren: IT-kennis en budget. Het begeleiden van een veranderprogramma op het gebied van IT vereist gedegen kennis en skills om de organisatie en gemeenten hierin mee te nemen. Daarnaast hebben de kleinere gemeenten logischerwijs niet het budget om enorme maatwerk programma’s op te zetten.
Belangrijke stappen om deze uitdagingen op te lossen; hoe bereiken we de burger op een efficiënte manier?
Een eerste belangrijke stap is het inrichten van een IT-veranderprogramma, hoe zetten we IT als middel in om de kloof tussen gemeenten en ondernemers en burgers te verkleinen? Zonder natuurlijk de dataveiligheid uit het oog te verliezen. Hierin is het opstellen van een gedeelde IT-strategie de basis. Hoe behalen we business doelstellingen door inzet van IT? Hierin zien we in de praktijk dat een schaalbare infrastructuur belangrijk is, met daarin een combinatie van, IaaS (Infrastructure as a Service), PaaS (Platform as a Service) en SaaS (Software as a Service) elementen in het landschap. De mens is natuurlijk een centrale factor in deze strategie.
Veel kleinere gemeenten hanteren de strategie “SaaS, tenzij”. Kies passende oplossingen uit de markt en specifieke wensen maak je met PaaS-oplossingen, door slim gebruik te maken van technologie zoals Mendix. Een modulaire manier van bouwen, waarin je componenten hergebruikt. Zo verbeteren gemeenten de dienstverlening, maken zij processen efficiënter en beter spelen zij in op de behoeften van burgers en ondernemers. Gemeente Rotterdam maakt met behulp van Mendix meer dan 50 burgerapplicaties, zoals de Digitale balie om (onder andere) je paspoort te verlengen en Participatieplatform (winnaar van de Computable.nlaward 2023) om als burger bij buurtinitiatieven betrokken te zijn.
Gemeenschappelijke digitale infrastructuur
Het wiel niet keer-op-keer opnieuw uitvinden is belangrijk om efficiënt burgers en ondernemers te bedienen. Door middel van programma’s zoals ‘Samen Organiseren’ en ‘Common Ground’ werkt VNG aan het realiseren van een gemeenschappelijke digitale infrastructuur die de basis vormt voor verdere innovatie en samenwerking tussen gemeenten. Zo worden generieke Mendix componenten beschikbaar gesteld voor andere gemeenten. De grootste uitdaging hierin is het implementeren van de generieke componenten, processen hierop aanpassen, de mens helpen met de adoptie en een gedegen strategie om de juiste componenten te kiezen. Hier ondersteunt The New Wave ITNederlandse gemeenten in.
Kortom, digitalisering biedt Nederlandse gemeenten de mogelijkheid om zichzelf opnieuw uit te vinden en zich aan te passen aan de eisen van de moderne samenleving. Door samenwerking, innovatie en investering in digitale vaardigheden, benutten gemeenten de kansen van digitalisering en creëren een toekomstbestendige en inclusieve samenleving voor al hun inwoners.
Op 19 juni zijn wij op het Overheid360 congres in de Jaarbeurs om kennis te delen over digitale transformaties binnen de overheid. Drinken wij daar een kopje koffie?
#Mendix #Digitaletransformatie #Nederlandsegemeenten
